Uchwałę o ustanowieniu takiego roku podjął Sejmik Województwa Śląskiego, a o jego różnorodności mówi już mocno rozbudowany tytuł całego projektu: „Pamięć i tożsamość. Ku pamięci przodków Górali Śląskich. 95 lat góralskiego ruchu regionalnego na Żywiecczyźnie 1926–2021”.

Pomysł narodził się w Brennej, gdzie działa Stowarzyszenie „Natura i Ekologia”, współpracujące z oddziałem Górali Śląskich Związku Podhalan i prezesem Zygmuntem Greniem. – Początkowo myśleliśmy o tym, żeby zaprezentować się na szerszym wojewódzkim forum Górali Śląskich poprzez objęcie tym programem sporej liczby wydarzeń kulturalnych, które organizowane są od lat i zasługują na rozpropagowanie – mówi Bogusław Lalik, wiceprezes stowarzyszenia i pomysłodawca całego wydarzenia, inicjator serii imprez związanych z zespołem regionalnym Brucliki w ramach projektu „Roztańczona Brenna” czy wydarzeń nawiązujących do tradycji pasterskich, jak „Posiady nad Brennicą”. Na liście imprez znalazły się też: mieszanie owiec u Piotra Kohuta w Koniakowie czy u Jana Kędziora w Wiśle, redyk na Buczu w Brennej, święto patronalne Górali Śląskich – Dobrego Pasterza w Istebnej i wiele innych.

Nie można było jednak nie uwzględnić całego bogactwa wydarzeń, które od lat realizują Górale Żywieccy i szybko program rozszerzył się z Górali Śląskich na Górali w Województwie Śląskim. Po rozmowach z prezesem Górali Żywieckich Tadeuszem Fiedorem obchodzona w tym roku na Żywiecczyźnie 95. rocznica ruchu regionalnego stała się drugim wątkiem tematycznym programu, który obejmuje rzeczywiście imponującą liczbę wydarzeń i imprez. Ich organizację koordynują wraz z Bogusławem Lalikiem także: Władysław Motyka (Górale Żywieccy – Milówka), Jan Pituła (Regionalne Stowarzyszenie Kulturalne Roztoka), Andrzej Nycz (Górale Żywieccy – Wilkowice), Mateusz Kurowski (Górale Żywieccy – Szczyrk). W realizację programu włączają się szefowie samorządowych placówek kultury z Żywiecczyzny i Śląska Cieszyńskiego.

Cały Rok Górali swoim patronatem objęli: marszałek Jakub Chełstowski, bp Roman Pindel, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, śląscy parlamentarzyści i starostowie z beskidzkich powiatów cieszyńskiego i żywieckiego, prezes Związku Podhalan, a także Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna i Koleje Śląskie.

Obecność podmiotów gospodarczych w gronie instytucji wspierających organizację, a także planowana konferencja o roli sektora prywatnego w rozwoju góralskiej kultury umożliwią prezentację ważnej kwestii mecenatu i jego wkładu w rozwój tej kultury.