To było trzecie z kolei spotkanie pod hasłem "Czas to miłość", w cyklu "Czas dla nas", przygotowane w bielskiej parafii św. Józefa na Złotych Łanach przez ks. Marcina Hałasa oraz Agnieszkę i Wiesława Mosiów dla narzeczonych, małżeństw i wszystkich zainteresowanych problematyką małżeńską. Tym razem gościem uczestników był biskup Piotr Greger, który przedstawił konferencję: "Sakrament małżeństwa w liturgii Kościoła".

Biskup najpierw wyjaśnił czym jest liturgia w świetle dokumentów Kościoła, a następnie omówił znaki liturgii sakramentu małżeństwa. W pierwszej części przywołał aktualną definicję liturgii, którą zamieszcza "Katechizm Kościoła Katolickiego" pod numerem 1070: Słusznie zatem uważa się liturgię za wypełnianie kapłańskiej funkcji Jezusa Chrystusa; w niej przez znaki dostrzegalne wyraża się i w sposób właściwy dla poszczególnych znaków dokonuje uświęcenie człowieka, a Mistyczne Ciało Jezusa Chrystusa, to jest Głowa ze swymi członkami, sprawuje pełny kult publiczny.

  Bp Piotr Greger mówił małżonkom i narzeczonym o sakramencie małżeństwa w aspekcie liturgii
Urszula Rogólska /Foto Gość

Jak tłumaczył biskup, znak w liturgii niczego nie odkrywa na zewnątrz – on treść zakrywa: – Istota liturgii polega na tym, żeby człowiek zdobył się wysiłkiem umysłu i serca wejść za zasłonę znaku, bo za nią kryje się cała głębia treści zbawczych. Trzeba ten dystans pokonać – przebrnąć umysłem i sercem za tę zasłonę – żeby z widza stać się uczestnikiem.

Następnie, na bazie treści księgi liturgii sakramentu małżeństwa, biskup omówił poszczególne jego znaki. Pierwszym wyróżnionym jest wyjście kapłana w mszalnych szatach przed drzwi kościoła, chrześcijańskie pozdrowienie narzeczonych i wprowadzenie ich w procesji do kościoła. Jak tłumaczył biskup, liturgia mówi o trzech sytuacjach, kiedy "Kościół wychodzi" – po nieochrzczonego, po narzeczonych i po zmarłego.

Gdy kapłan wychodzi po narzeczonych, oni wchodzą do kościoła za nim i nie towarzyszy im już żadna inna osoba – dziadek czy ojciec. Moment wyjścia księdza po narzeczonych można opuścić – co do tego, z reguły kapłani pozostawiają wybór samym narzeczonym. Wówczas – do momentu rozpoczęcia liturgii – narzeczeni mogą wejść do kościoła według własnych założeń.

– Samo wyjście kapłana po narzeczonych, to jest znak – mówił biskup, wyjaśniając, że wyraża on dynamikę Kościoła, który naśladuje Jezusa, będącego w drodze, wychodzącego z miłością.

Wszystkie sakramenty są sprawowane generalnie po homilii. W przypadku sakramentu  małżeństwa, to wtedy kapłan pyta narzeczonych: kobietę i mężczyznę, o postanowienia, elementy tworzące małżeństwo, zobowiązania wynikające z tego, że przyjęli sakrament. Oboje odpowiadają w liczbie mnogiej: "chcemy". Następuje odśpiewanie "Hymnu do Ducha Świętego" i jak zaznaczył biskup, w liturgii sakramentalnej Kościoła ma to miejsce jedynie w dwóch sytuacjach: w chwili poprzedzającej sakrament małżeństwa i w czasie liturgii święceń biskupich.

  Uczestnicy wrześniowego spotkania "Czas dla nas" z bp. Piotrem Gregerem
Urszula Rogólska /Foto Gość

– To wyjątkowa sytuacja, wskazująca na wagę faktu, który ma się dokonać – mówił prelegent. – Mamy tu do czynienia z rzeczywistością, która nie jest ludzka, ale boska. W człowieku następuje nieodwracalna zmiana: w przypadku sakramentu małżeństwa: weszli w stanie wolnym, a wychodzą jako mąż i żona – aż do śmierci.

Po hymnie następuje najważniejszy moment, który decyduje o tym, co się stało: kobieta i mężczyzna stają twarzą do siebie, podają sobie prawe dłonie i wobec Boga powtarzają słowa przysięgi małżeńskiej.

Biskup wyjaśniał, iż gest podania rąk ma swoją długą historię: pokazuje jedność. Zaznaczył następnie, że przysięgi małżeńskiej nie można mówić z pamięci, ani czytać z kartki – należy jej słowa powtarzać. Dlaczego? To nie kwestia możliwości pomyłki. – Przysięga, to nie jest mój prywatny tekst. Ja powtarzam to, co Kościół mi dyktuje, a dyktuje to, co rozumie jako sakramentalne małżeństwo. Bo to jest sakrament Kościoła, a nie mój. Kościół ma obowiązek mi dyktować, co rozumie przez dany sakrament, a ja mam obowiązek w duchu posłuszeństwa to przyjąć – tłumaczył biskup.

  Randka po konferencji bp. Piotra Gregera
Urszula Rogólska /Foto Gość Słowa, które mówią w obecności kapłana kobieta i mężczyzna, wypowiadają wobec siebie, sami są szafarzami sakramentu, ksiądz jedynie fakt ten potwierdza i błogosławi.

Znakiem tego, co się dokonało, są obrączki, które ksiądz najpierw błogosławi. Następnie najpierw obrączkę nakłada mąż żonie.

Biskup Greger wyjaśnił, skąd wzięła się tradycja nakładania obrączek i dlaczego nakłada się je na czwarty palec (w tradycji amerykańskiej – lewej ręki, ale nie ma to większego znaczenia). W czasach rzymskich istniała już tradycja ofiarowania pierścionka zaręczynowego – wykonanego z blachy – który był znakiem potencjalnego przyszłego małżeństwa. Z czasem, dla podkreślenia wagi tego momentu, blachę zastąpiły szlachetne kruszce. Początkowo ślubną obrączkę otrzymywała jedynie kobieta. Od XI wieku zewnętrzny znak bycia w związku małżeńskim przyjmowali już także mężczyźni.

Czemu obrączkę nakłada się na czwarty palec? Ma to swoje uzasadnienie anatomiczne – od czwartego palca prowadzi jedyna żyła prosto do serca. – To jest znak, że to, co się dokonało, to nie tylko sprawa rozumu, ale i serca – dodał biskup.

Kształt obrączki, to także ważny znak: jest okrągła, nie ma początku ani końca – wskazuje na wieczność. Już wcześniej na ten aspekt wskazywał węzeł, jakim ksiądz splótł ręce narzeczonych. Nie ma możliwości, by go rozwiązać. A właściwie może to nastąpić jedynie w dwóch sytuacjach: przez śmierć lub stwierdzenie przez sąd kościelny, że zawarcie małżeństwa od początku było nieważne.

  Pary rozmawiały indywidualnie na temat sakramentu małżeństwa
Urszula Rogólska /Foto Gość

Dopełnieniem prelekcji biskupa Piotra były indywidualne rozmowy par podczas randki przy kawie i słodkich wypiekach, tradycyjnie przygotowanych dla uczestników spotkania przez panie ze Wspólnoty Chrystusa Zmartwychwstałego "Galilea". Agnieszka i Wiesław Mosiowie zaproponowali parom, by zastanowiły się nad tym, czym dla nich jest sakrament małżeństwa, w jaki sposób wykorzystują jego łaskę w codzienności i jak świętują rocznicę ślubu. Narzeczeni natomiast w tym kontekście rozmawiali o tym, jak chcieliby, by wyglądała ich małżeńska rzeczywistość.

Spotkanie zakończyła adoracja Najświętszego Sakramentu i specjalne błogosławieństwa – dla narzeczonych oraz małżeństw.

  Na zakończenie spotkania, ks. Marcin Hałas pobłogosławił wszystkich Najświętszym Sakramentem
Urszula Rogólska /Foto Gość

Jak poinformował ks. Marcin Hałas, kolejne spotkania w cyklu "Czas dla nas", będą się odbywały zasadniczo co dwa miesiące, w niedziele od godz.15.00 do 17.00. Każde z nich będzie szczegółowym omówieniem kolejnych fragmentów przysięgi małżeńskiej.

Oto terminy i tematyka spotkań:

• 28 października – Ja (imię) biorę ciebie...
• 23 grudnia – …za żonę/męża...
• 24 lutego – …I ślubuję Ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską...
• 28 kwietnia – …oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci.
• 24 czerwca – Tak mi dopomóż Panie Boże Wszechmogący w Trójcy Jedyny i wszyscy święci.

Szczegóły i inne propozycje spotkań formacyjnych dla małżonków można znaleźć na stronie: ctm.rodzina.bielsko.pl

Organizatorzy zaprosili także do udziału w specjalnych spotkaniach dla małżonków, które odbędą się 3 października w ramach 17. Tygodnia z Ewangelią w Bielsku-Białej.  W LUCE Arenie od 17.00 do 19.00, fundacja "Ster na Miłość" poprowadzi warsztaty dla małżeństw, a od 19.00 do 21.30 w karczmie "Harnaś" (ul. Jeździecka 8) na małżeństwa będzie czekał z prelekcją o. Ksawery Knotz.