Nowy numer 13/2024 Archiwum

Partyzantowi spod Baraniej Góry

W Wiśle odsłonięto tablicę upamiętniającą pchor. Mariana Barthela de Weydenthal ps. „Urban”. Zginął w sierpniu 1943 r. w okolicach Wyśniego na terenie Wisły Malinki.

 Był pierwszym dowódcą oddziału „Barania”, należącego do Związku Walki Zbrojnej, a później do Armii Krajowej.

Wspomnieniowe spotkanie rozpoczęło się w Muzeum Beskidzkim w Wiśle, gdzie przybyli przedstawiciele władz samorządowych, kombatanci II wojny światowej, młodzież gimnazjalna z Istebnej oraz Wisły. Rodzinę reprezentowali: ks. Szymon Fedorowicz oraz Ewa i Jan Barthel de Weydenthal, przybyli do Wisły z Francji.

Krzysztof Kiereś, nauczyciel historii w Gimnazjum im. Jana Pawła II w Istebnej, a zarazem pomysłodawca i inicjator uczczenia pamięci „Urbana” przedstawił jego losy na tle partyzantki nazwanej powszechnie baraniogórską.

Marian Barthel de Weydenthal urodził się 2 czerwca 1921 r. Jego ojcem był dr Jerzy Teofil Barthel de Weydenthal, pełniący w okresie międzywojennym funkcje konsula generalnego Ambasady Polskiej w Zagrzebiu oraz delegata pełnomocnego RP w Chinach. Matką była Kazimiera Bzowska. Braćmi jego ojca byli: Przemysław, żołnierz 3. Brygady Legionów, członek Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), uczestnik „kryzysu przysięgowego”, odznaczony pośmiertnie krzyżem Virtuti Militari oraz Jan, więzień KL Dachau i Mauthausen – Gusen, w którym zmarł w lipcu 1941 r. Siostrą ojca Mariana była Jadwiga Barthel de Weydenthal ps. „Brzeska”, aktywna działaczka POW w czasie I wojny światowej, matka chrzestna statku pasażerskiego MS „Batory”, odznaczona krzyżem Virtuti Militari.

Po zdaniu matury w roku 1938 zapisał się na studia politechniczne, najpierw postanawiając odbyć służbę wojskową. Ukończył Szkołę Podchorążych Artylerii Przeciwlotniczej i kurs obsługi fabrycznych armat przeciwlotniczych w 2. Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku.

Był uczestnikiem wojny obronnej 1939 r., walcząc w szeregach7. Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej Armii Poznań. Później podjął działalność konspiracyjną w ramach ZWZ, a następnie AK.

W okolice Baraniej Góry „Urban” trafił jesienią 1942 r. z rozkazu dowódcy ppłka Pawła Zagórowskiego ps. „Maciej”. We wspomnieniach podkomendnych zapisał się jako świetny dowódca, odważny i stanowczy, zawsze uczciwy.

Bunkier oddziału znajdował się w Wiśle na Wyśnim, na trasie z Białej Wisełki na Baranią. Zbudował go  jesienią 1942 r. pochodzący z Koniakowa Gustaw Matuszny ps. „Biały Orzeł” oraz Ludwik Ligocki. Byli oni również pierwszymi współpracownikami „Urbana”. Jego zastępcą był przybyły z Katowic Woszczyna ps. „Sosna”.

Jako dowódca oddziału „Urban” znany był z praworządności i przestrzegania wojskowego kodeksu, To przyczyniło się do jego tragicznej śmierci w czerwcu 1943 r. gdy zginął z ręki dwóch podwładnych, którym nie pozwalał na działania bandyckie.

« 1 »

Zapisane na później

Pobieranie listy