Nowy numer 11/2024 Archiwum

Tragiczny finał "Dziadów"

Zniszczono pomnik Karla Korna oraz jedenaście innych nagrobków na bielskim cmentarzu żydowskim. O cmentarzu było głośno w ostatnim czasie. Krótko przed dewastacją odbył się tutaj spektakl fragmentów "Dziadów" Adama Mickiewicza.

Na pomysł cmentarnej realizacji drugiej części "Dziadów" wpadł Dariusz Gajny, zaangażowany w rewitalizację starego cmentarza ewangelickiego w Bielsku-Białej. Tam w ubiegłym roku miało się odbyć przedstawienie. Spektakl jednak nie doszedł do skutku.

W tym roku zgodziła się nań Gmina Wyznaniowa Żydowska. Spektakl cieszył się ogromnym zainteresowaniem widzów. Bilety rozsprzedano w bardzo krótkim czasie. Przedstawienie odbyło się w sobotę 31 października wieczorem. O 1:00 zamknięto bramę cmentarza. Do dewastacji doszło w późniejszych godzinach.

- Ten cmentarz oparł się nazistom, nie oparł się tylko komunistom i ludzkiej głupocie - mówi Dorota Wiewióra, przewodnicząca Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej. Zaznacza, że koszty renowacji zniszczonych nagrobków będą wysokie. Niektóre elementy trzeba odtworzyć, ponieważ są połamane. Częściowo zniszczono także przygotowaną przez młodzież jednej z bielskich szkół plenerową wystawę fotograficzną.

Karl Korn pochodził z Wadowic. Był architektem i właścicielem firmy budowlanej. To jemu Bielsko zawdzięcza budynki dworca kolejowego, Teatru Polskiego, poczty głównej i sądu. Korn zmarł w 1906 roku, jego małżonka w okresie międzywojennym. Ich pierwszy nagrobek ukradli hitlerowcy. Obecny odsłonięto w 2009 roku. Przedstawiał dwie pionowe płyty z nazwiskami zmarłych, przedzielone ułamaną kolumną, symbolem przemijania i śmierci. Pomnik zniszczono całkowicie. Płyty oraz kolumna zostały przewrócone i rozbite.

Policja zapewne podejmie odpowiednie kroki w celu ujęcia sprawców. Jednak kiedy dwa miesiące temu, w podobnym akcie wandalizmu, na tym samym cmentarzu zniszczono dziewięć nagrobków, śledztwo nie przyniosło żadnych rezultatów.

Cmentarz żydowski w Bielsku powstał w 1849 roku. Początkowo, w latach 1868–1931 nadzór nad nim pełniło Bractwo Pogrzebowe "Chewra Kadisza". Następnie był własnością kolejno: Gminy Wyznaniowej Żydowskiej i Kongregacji Wyznania Mojżeszowego, Skarbu Państwa, a od 1997 r. jest własnością Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej.

« 1 »

Zapisane na później

Pobieranie listy